Schoolplein als openbare ruimte

Aanbevelingen (advies)

• Spreek gebruikersregels met omwonenden en ouders af waarin helder staat wie gebeld kan worden als er iets is.
• Stel bij het openbaar maken van een schoolplein een uitgebreid projectplan op met doelen, inrichtings-, financierings- en uitvoeringsplan .

Het openbaar maken van een schoolplein kan alleen samen met andere partijen
Met de gemeente moeten heldere afspraken worden gemaakt over wie waarvoor verantwoordelijk is. Zo’n overeenkomst tussen de school en de gemeente bevat afspraken over financiën, onderhoud, beheer en aansprakelijkheid. Over het algemeen geldt dat tijdens de openingstijden van de school, de school ook verantwoordelijk is voor het wel en wee op het schoolplein. Zodra de school dicht is kan je spreken van een openbare ruimte, waar primair de gemeente voor verantwoordelijk is.
Een andere partij die u bij het openbaar maken van een schoolplein kan betrekken is de welzijnsinstelling of het sportbuurtwerk. Zij kunnen hun netwerk en de betrokkenheid van buurtbewoners, kinderen, jongeren en ouders vergroten.
U kunt ook de woningcoöperatie erbij betrekken (mogelijk als investeerder) vanuit haar medeverantwoordelijkheid voor de leefbaarheid in de buurt.

Vandalisme en sociale controle
Vandalisme en overlast zijn veelgenoemde redenen om het schoolplein niet openbaar te maken. Meestal wordt dat duidelijk gemaakt met een hekwerk en het bordje "verboden toegang voor onbevoegden”. Overlast tijdens schooltijden kan voorkomen worden door speeltoestellen buiten het zicht van de klaslokalen te plaatsen. Op deze wijze worden leerlingen niet afgeleid door spelende kinderen.

Een levendig schoolplein dat buiten schooltijden gebruikt wordt, kan vandalisme ook tégengaan. Leg in overleg met de omwonenden en ouders enkele gebruiksregels vast. Bijvoorbeeld over de openingstijden of de rommel op het plein. Spreek af wie gebeld kan worden indien er iets mis gaat en wat er na een melding gebeurt. Sociale controle vanuit de buurt levert een bijdrage aan het voorkómen van vandalisme.

Financiering
Door het openbaar maken van een schoolplein wordt de financiering veelal makkelijker dan bij een besloten schoolplein. Mogelijke financiers zijn: de gemeente, woningcoöperatie, lokaal bedrijfsleven (in de vorm van sponsoring en natura) en fondsen (bijvoorbeeld Jantje Beton, Oranje fonds, VSB fonds).

Projectplan
Stel een projectplan op waarin de volgende stappen doorlopen worden:

1. Stel heldere doelen, hoe ziet het plein er in de ideale situatie uit?
2. Zoek draagvlak voor het plan en formeer een werkgroep met medestanders.
3. Stel een overeenkomst op met de gemeente waarin afspraken gemaakt worden over beheer en onderhoud, afschrijving en aansprakelijkheid, aanschafkosten.
4. Stel een programma van eisen op (betrek hierbij ouders, kinderen, buurtbewoners) waarin aandacht wordt besteed aan:
   - Onderhoud en beheer
   - Aansprakelijkheid en vergunningen
   - Soorten activiteiten
   - Leeftijdsgroep voor wie speelruimte bedoeld is
   - Uitstraling
5. Maak samen met ouders, kinderen, buurtbewoners en gemeente een ontwerp.
6. Bedenk vooraf welke mate van participatie gewenst is.
7. Stel een inrichtingsplan vast.
8. Stel een financieringsplan op; maak een begroting en geef aan hoe kosten gedekt kunnen worden (fondsen, bijdrage gemeente, schoolbestuur, buurtbewoners).
9. Stel een uitvoeringsplan op.

Let op: Deze oplossing wordt niet getoetst door de Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA).