Ladders en trappen

Algemeen

• De werkgever moet maatregelen nemen om valgevaar te voorkomen.
• Uitgangspunt is dat een ladder alleen gebruikt wordt als geen ander veiliger arbeidsmiddel als alternatief kan dienen. Ladders en trappen moeten alleen dan worden ingezet als het gaat om zaken die relatief weinig tijd kosten (een bal van het dak halen) of als alternatieven, zoals het plaatsen van een steiger niet kan (wegens gebrek aan ruimte).
• Eisen aan het gebruik van de ladder:
  • Een ladder of trap moet aan de onderzijde niet kunnen wegzakken, zorg daarom voor een stabiele, stevige en onbeweeglijke ondergrond.
  • De poten van een ladder zijn voorzien van 'voetjes' tegen weg- of uitglijden. Of de ladderbomen aan de boven- of onderkant van de ladder moeten worden vastgezet.
  • Laat de ladder één meter aan de bovenkant uitsteken.
  • Gebruik schuifladders dusdanig dat de verschillende delen niet ten opzichte van elkaar kunnen schuiven.
  • Verrolbare ladders en trappen moeten altijd worden vastgezet vóór gebruik.
• Eisen aan het onderhoud van de ladder:
  • Er moet gewaarborgd zijn dat de ladder of trap in goede staat is.
  • Een keuring van de ladder of trap moet uitgevoerd worden door een deskundige persoon/instelling.
  • Bewijzen van de keuring van de ladder of trap moeten worden bewaard.

Aanbevelingen (advies)

• Gebruik de ladders en trappen op een veilige manier. Zie adviezen met betrekking tot het gebruik in deze oplossing.
• Laat de ladders/trappen binnen uw school/scholen ieder jaar keuren door een erkende keuringsinstantie.
• Gebruik/huur ladders en trappen die voorzien zijn van een KLIMKEUR-sticker (Komo-klimkeur certificaat).

De wet en de cao PO

Op een school zal de ladder of de trap vooral gebruikt worden voor incidentele activiteiten. Bijvoorbeeld voor het van het dak halen van ballen.
Andere werkzaamheden, waarbij ladders en trappen gebruikt zouden kunnen worden zoals onderhoud (bijv. verven en dakgootreparaties) en glazenwassen, zullen veelal worden uitgevoerd door gespecialiseerde bedrijven. In dat geval is de school natuurlijk niet verantwoordelijk voor het veilig gebruik van ladders of trappen. Dat is dan de verantwoordelijkheid van het gespecialiseerde bedrijf.
Als de school vrijwilligers inzet voor bepaalde (verf- en andere onderhouds-)klussen dan is de school wel verantwoordelijk voor het veilig gebruik van ladders en trappen door deze vrijwilligers.
Juist omdat het personeel van de school niet gewend is om veilig om te gaan met ladders of trappen moeten zij worden voorgelicht over het veilig gebruik van ladders, trappen en ander klimmateriaal.

Gebruik van ladders en trappen

Wettelijke eisen m.b.t. het gebruik van ladders en trappen

• Een ladder of trap moet aan de onderzijde niet kunnen wegzakken. Zorg daarom voor een stabiele, stevige en onbeweeglijke ondergrond.
• De poten van een ladder moeten voorzien zijn van ‘voetjes’ tegen weg- of uitglijden. Of de ladderbomen aan de boven- of onderkant van de ladder moeten worden vastgezet.
• Laat de ladder één meter aan de bovenkant uitsteken.
• Schuifladders worden zo gehanteerd dat de verschillende delen niet ten opzichte van elkaar kunnen schuiven.
• Verrolbare ladders en trappen moeten altijd worden vastgezet vóór gebruik.

Adviezen m.b.t. het gebruik van ladders en trappen

• Een ladder moet zo opgesteld worden dat de borgpennen van de sporten in de ladder naar de klimmer zijn gekeerd.
• Zo nodig moet de ladder voorzien zijn van een stabiliteitsbalk.
• Houd twee handen vrij om de ladder of trap te beklimmen. Materiaal en gereedschap kunnen beter met een touw omhoog worden gebracht of via een collega aangereikt worden.
• Reik niet te ver opzij als u op de ladder of trap staat; niet meer dan 1 armlengte.
• Zorg voor voldoende vrije ruimte om de ladder of trap op te stellen.
• Zet zo nodig de omgeving van een ladder of trap af.
• Gebruik de ladder of trap niet bij windkracht zes of hoger.
• Blokkeer deuren als de ladder of trap ervoor moet staan.
• Gebruik afstandhouders als de ladder tegen een raam wordt geplaatst.
• Gebruik houten of kunststof ladders of trappen in de buurt van elektra.
• Plaats een ladder in een hoek van 75 graden.
• Zorg dat de ladderdelen elkaar minstens twee sporten overlappen.
• Geef voorlichting en instructie aan de gebruikers van ladders en trappen.
• Gebruik de ladder of trap niet als een brug.
• De trap is voorzien van een spreidstand beveiliging.
• Stap niet op de sporten van een ladder of trap met vuile of gladde zolen.
• Berg ná gebruik de ladder of trap meteen weer op.

Onderhoud van ladders en trappen

Wettelijke eisen m.b.t. het onderhoud van ladders en trappen
De wetgeving is niet heel concreet wanneer een ladder of trap nu precies gekeurd moet worden. Ook wordt niet exact aangegeven wie de keuring zou moeten uitvoeren.
De volgende eisen liggen wettelijk vast:

• Ladders en trappen moeten alleen dan worden ingezet als het gaat om zaken die relatief weinig tijd kosten (een bal van het dak halen) of als alternatieven, zoals het plaatsen van een steiger niet kan (wegens een gebrek aan ruimte).
• Als een trap of ladder bijvoorbeeld langdurig buiten heeft gestaan in weer en wind, dan zal de ladder of trap "zo dikwijls als dat noodzakelijk is ter waarborging van de goede staat” moeten worden gekeurd. Een ander voorbeeld van een noodzakelijke keuring is als er ongeval met de ladder of trap heeft plaatsgevonden.
• Bovengenoemde keuring moet uitgevoerd worden door een deskundige natuurlijke persoon, rechtspersoon of instelling.
• Bewaar bewijzen van de keuring van de ladder of trap.

Adviezen m.b.t. het onderhoud van ladders en trappen

• Laat de ladder of trap ieder jaar keuren door een deskundige natuurlijke persoon, rechtspersoon of instelling.
• Er bestaat geen lijst van wettelijk erkende keuringspersonen of –instanties van ladders en trappen. Laat een persoon of instantie aantonen over kennis van zaken te beschikken, bijvoorbeeld d.m.v. een certificaat van deskundigheid.
• Gebruik bij voorkeur ladders en trappen die zijn voorzien van een KLIMKEUR sticker. Dit betekent dat de ladder en de trap is gekeurd op basis van de wettelijke en professionele eisen. Maar de school kan de eigen ladders of trappen ook laten onderhouden, zodat er een KLIMKEUR sticker op kan worden aangebracht (Komo-klimkeur certificaat).