Meubilair - Medewerkers
De fysieke belasting die een medewerker ervaart is afhankelijk van hoe hij of zij de taak invult. Langdurig voor de klas staan, voorovergebogen staan bij een tafeltje van een leerling en boven schouderhoogte schrijven op het bord zijn voorbeelden van mogelijke knelpunten. De taakinvulling van medewerkers moet zo ergonomisch mogelijk ingevuld worden. Meubilair kan daarbij ondersteunend zijn. Bij zwangerschap moeten de risico’s door fysieke belasting nog sterker verminderd worden.
Medewerkers moeten regelmatig door de klas lopen en staan daarbij voorovergebogen naast de zittende leerling. Dit is een grote belasting voor de rug. Daarnaast is schrijven op een schoolbord of een digitaal schoolbord ook een belastende werkhouding, met name voor de schouderregio. Als het lichaam of een lichaamsdeel te lang achtereen in een ongunstige stand staat is dit lichamelijk belastend omdat spieren aangespannen moeten worden om de houding te handhaven. Langdurig staan kan spataderen veroorzaken. Dit uit zich in jeukende, vermoeide of (lood)zware benen, dikke enkels of pijnlijke kuiten. Door zowel de veranderde hormonale invloeden als een bemoeilijkte terugstroom van het bloed uit de benen naar het hart (door druk van de groeiende baarmoeder op de bekkenvaten) ontstaan spataderen ook vaak tijdens de zwangerschap. Naast spataderen blijkt langdurig staan ook een significant effect te hebben op vroegtijdige weeën en op vroeggeboorte.
Deze oplossing gaat in op meubilair als manier om de fysieke belasting te reduceren. Bij deze oplossing richten we ons op het klaslokaal als werkomgeving.
Oplossing
Als werkgever neemt u passende maatregelen en adviseert u medewerkers.
Werkhouding
Het buigen van hoofd, nek of romp en het heffen van de armen kan een verhoogd risico op klachten geven. Zulke eenzijdige statische houdingen moeten zoveel mogelijk vermeden worden. Om de doorbloeding van spieren optimaal te houden wordt geadviseerd om de omgeving van het werk zodanig in te richten dat een zo gunstig mogelijke werkhouding wordt aangenomen, waarbij zo min mogelijk spieren aangespannen hoeven worden. Naast het inrichten van de omgeving is het belangrijk de tijdsduur in de gaten te houden. Wissel daarom regelmatig van werkhouding.
Afwisseling staand en zittend werken
- Staand werken: Het wordt sterk aangeraden niet langer dan 1 uur aaneengesloten staand te werken of niet langer dan 4 uur in totaal op een dag. Het advies is om staand werken af te wisselen met andere werkhoudingen als zitten en lopen.
- Zittend werk: Als er meer dan 2 uur per dag aaneengesloten zittend werk wordt verricht is er een verhoogde kans op klachten. Zorg ervoor dat zittend werk regelmatig wordt onderbroken door te gaan staan of te lopen. Een richtlijn hiervoor is dat na 2 uur zitten, minimaal 10 minuten een andere werkhouding aangenomen wordt.
Meubilair
Instelbare stoel
Bij zittend werk is een juiste instelling van de stoel van belang. Aandachtspunten:
- De zitting: de zittinghoogte in verband met verschil in onderbeenlengte, de hellingshoek om het afschuiven tegen te gaan en de zittingdiepte om knellen aan de onderzijde van de dijen tegen te gaan
- De rugleuning: in hoogte verstelbaar om ondersteuning van de rug te krijgen en de vorm moet overeenkomen met de wervelkolom
- De armsteun: in hoogte verstelbaar om de ellebogen te kunnen ondersteunen
- Het werkvlak: in hoogte verstelbaar of instelbaar zodat de onderarmen worden ondersteund zonder dat de schouders opgetrokken hoeven te worden; in principe wordt uitgegaan van de ellebooghoogte
- De beenruimte: minimaal 60 cm
- De werkopstelling: voldoende beenruimte en de gewenste werkhoogte afgestemd op de lichaamsafmetingen van de werknemer
Stahulp
Het voordeel van een stahulp/sta-steun is het makkelijk kunnen afwisselen van zitten en staan.
Verrijdbare krukje
Een bureaustoel is vaak te groot en te onhandig om door te klas mee te nemen. Door een in hoogte instelbaar krukje op wielen te gebruiken kan de medewerker aanschuiven aan het tafeltje van de leerling in plaats van voorover gebukt te staan. Dit vermindert de kans op rugklachten. Zeker in de onderbouw is dit een handig hulpmiddel.
Bekijk ook de onderwerpen Fysieke belasting bij het thema Personeel en gezondheid.
Als er veel taken zijn die achter de computer uitgevoerd worden, lees dan ook de informatie bij het onderwerp Beeldschermwerk.
Instructietafel
Instructietafels zijn vaak op leerlinghoogte. Voor een juiste ergonomische werkhouding van de medewerkers is dit niet gewenst. Het beste is dat de instructietafels in de lokalen in hoogte instelbaar zijn of op de juiste hoogte staan voor de medewerkers.
Aankleedtafel (verschoontafel)
In het geval dat kinderen verschoond moeten worden:
- Zorg voor een verstelbare aankleedtafel waarvan de werkhoogte minimaal kan variëren tussen de 85 en 105 centimeter.
- Zorg voor kinderen die kunnen lopen voor een voorziening zodat ze zelf de aankleedtafel op en af kunnen klimmen of glijden.
In de arbocatalogus van de kinderopvang vind u meer specifieke informatie over de eisen waaraan een aankleedtafel (verschoontafel) moet voldoen.
Zwangerschap
Naast spataderen blijkt langdurig staan ook een significant effect te hebben op vroegtijdige weeën en op vroeggeboorte. Daarom zijn er richtlijnen om de risico’s in het werk bij zwangeren weg te nemen. Vanaf de 20e week mag een zwangere vrouw per dag niet meer dan 2 uur staan. Vanaf de 30e week is dit teruggebracht naar maximaal 1 uur. Er wordt geadviseerd om staand werk te vervangen door zittend werk.
Bij zwangerschap moeten de risico’s door fysieke belasting dus nog sterker verminderd worden. Bekijk hiervoor de oplossingen onder Zwangerschap, borstvoeding en arbeid.
Graag ontvangen we uw feedback over onze artikelen.
Laat uw mening hier achter.
Wet en regelgeving
Arbobesluit
- De algemene verplichting tot het ergonomisch inrichten van werkplekken, Artikel 5.4
NEN-Normen
Stoelen voor medewerkers moeten voldoen aan de NEN-norm NEN-EN 1335-1:2000 Kantoormeubelen – Kantoorstoelen – Deel 1: Afmetingen – Bepaling van afmetingen.
NEN-normen zijn niet openbaar. Zij zijn te bestellen via www.nen.nl.
Meer info
Geen