Bescherming van derden op school

De grootste groep van derden aanwezig op de school zijn leerlingen en ouders. Het gaat dan niet alleen om ouders die de kinderen komen ophalen van school, maar ook om ouders die op school vrijwilligerswerk verrichten (zoals hulpouders, leesmoeders en schoolreisbegeleiders), maar denk ook aan leveranciers, monteurs etc. 

Zij zullen dus door de school beschermd moeten worden tegen veiligheids- en gezondheidsrisico’s, op zo’n manier dat ze op school geen schade oplopen. Dit betekent niet dat de gehele Arbowetgeving nu ook van toepassing is op leerlingen en ouders.

Bij het voorkomen van schade aan derden moet u vooral denken aan het voorkomen van ongevallen door fysieke gevaren, zoals:

• Losliggende vloerbedekking
• Naar beneden vallende plafondplaten
• Een los slingerende stoel (berg stoelen op en voer kapotte stoelen af)
• Snoeren van elektrische apparaten die over de grond slingeren en/of versleten zijn
• Gladde vloeren na een schoonmaakbeurt, etc.

Het personeel van de school en de preventiemedewerker zullen dit soort gevaren moeten ‘zien’ en actie moeten (laten) ondernemen. Het bijvoorbeeld eens per kwartaal checken van de snoeren van elektrische apparaten is aan te bevelen.

Het risico op ongevallen voor leerlingen en ouders is groter wanneer er sprake is van een tijdelijke activiteit in de school, zoals bij een verbouwing van of onderhoud aan een schoolgebouw. Maar het kan ook gaan om reparatie en onderhoud aan liften, cv-ketels en kopieerapparatuur. Daarnaast werkt de school wellicht ook met schilders, glazenwassers en gevelreinigers.

Voorbeelden van activiteiten met risico’s voor derden:

• Schoonmaakwerkzaamheden – gladde vloeren, struikelen over emmers, luiwagens, bezems etc., aanwezigheid van gevaarlijke schoonmaakmiddelen
• Verbouwactiviteiten – stof en gruis, lawaai, vervoer van materialen en middelen door de school, vallen/struikelen over losliggende materialen en middelen
• Onderhoud van apparaten (cv’s, kopieerapparatuur) – deuren/kastdeuren die openstaan of van binnenuit plotseling worden geopend, struikelen/vallen over losliggende snoeren, mogelijke blootstelling aan schokken of beknelling in apparaat dat voor onderhoud is geopend

Drie maatregelen zijn van belang om de gevaren voor leerlingen en ouders te voorkómen of te beperken:

1. Vooraf overleggen met degenen die werkzaamheden komen verrichten op school (professionals en/of vrijwilligers)
2. Het gebied waar gevaarlijke activiteiten plaatsvinden afschermen voor derden
3. Informeren van derden over deze mogelijke gevaren

Ad. 1 Vooraf overleggen en plannen

• Als er bijvoorbeeld een kleine verbouwing moet plaatsvinden in het schoolgebouw, dan is het verstandig om deze activiteit uit te voeren tijdens vakantieperioden of zoveel mogelijk buiten de feitelijke lesuren.
• In het contact en contract met de aannemer of andere dienstverleners zal de school moeten aangeven dat verwacht wordt dat de aannemer/dienstverlener rekening houdt met de gevaren van derden, in het bijzonder de gevaren voor leerlingen. Bespreek met elkaar welke concrete maatregelen in elk geval genomen zullen worden.
• Maak heldere afspraken met de aannemer/dienstverlener, over de vraag wie doet wat met betrekking tot preventieve maatregelen. Daarbij kan gedacht worden aan afspraken over de opslag van materialen (gevaarlijke stoffen en gereedschap achter slot en grendel opbergen), het schoonmaken/schoonhouden van de werkplek en het afvoeren van afval.

Ad. 2 Gebied afschermen

• Sluit indien mogelijk een deel van de school óf het lokaal af voor leerlingen en anderen.
• Beperk de toegang tot het gebied waar gewerkt wordt zoveel mogelijk door bijvoorbeeld tafels, kasten of stoelen als barrière te gebruiken. Natuurlijk nog wel met een opening voor een evt. ontruiming.
• Maak gebruik van waarschuwingstape (bijvoorbeeld rood/wit geblokt of zwart/geel geblokte tape) die de doorgang naar het gebied waar wordt gewerkt belemmert.
• Plak een sticker op de toegangsdeur naar het gebied waar wordt gewerkt. Bijvoorbeeld een sticker met het symbool "geen toegang voor onbevoegden”. Eventueel aangevuld met een tekst als: "dit lokaal niet betreden”, "geen toegang” of "verboden voor leerlingen en gasten”.
• Controleer of de aannemer of dienstverlener zich houdt aan de afspraken.

Ad. 3 Informeren van derden

• Zorg ervoor dat de leerlingen op de hoogte zijn van mogelijke risico’s in de school als gevolg van bepaalde werkzaamheden, en geef aan wat ze wel en niet mogen doen.
• Vermeld in het nieuwsbulletin aan de ouders welke werkzaamheden uitgevoerd gaan worden en welke beschermende maatregelen worden genomen.
• Meld bij de ingang(en) van de school, via een bord of een flip-over vel, dat er gewerkt wordt aan bijvoorbeeld de lift en dat die niet gebruikt mag worden.

Zie ook het onderwerp Positie van leerlingen in het kader van de Arbowet.