Discriminatie

De medewerkers in de school moeten beoordeeld worden op hun talenten en niet op bijvoorbeeld hun afkomst of religie. Discriminatie is evenzeer als agressie en geweld, seksuele intimidatie, pesten en werkdruk één van de factoren in de arbeidssituatie die bij het slachtoffer kan leiden tot stressklachten (in de Arbowet genoemd: Psychosociale arbeidsbelasting). Stress kan leiden tot langdurige uitval.

In de Nederlandse Grondwet is geregeld dat discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, niet is toegestaan. Het principe dat iedereen in gelijke gevallen ook gelijk behandeld moet worden, is verder uitgewerkt in een aantal gelijke behandelingswetten. De Arbowet verlangt dat werkgevers gericht beleid voeren om discriminatie te beperken en te voorkomen. In de wet wordt overigens niet gesproken over discriminatie, maar over direct en indirect onderscheid. Beide moeten voorkomen worden.
Direct onderscheid betekent dat iemand op een andere wijze behandeld wordt, dan een ander in een vergelijkbare situatie op grond van godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, nationaliteit, hetero- of homoseksuele gerichtheid, burgerlijke staat, leeftijd, handicap of chronische ziekte. 
Van indirect onderscheid is sprake als een ogenschijnlijk neutrale bepaling, maatstaf of handelwijze in het bijzonder personen treft op basis van bovenstaande aspecten.

Deze oplossing gaat over discriminatie van medewerkers onderling of discriminatie van medewerkers door bestuurders, leidinggevenden, ouders of leerlingen. 

Oplossing

nla

Algemeen

  • Voer een PSA-beleid.
    Discriminatie wordt samen met agressie en geweld, pesten, en seksuele intimidatie en werkdruk gerekend tot de zogenaamde psychosociale arbeidsbelasting (PSA). De Arbowet schrijft voor dat de werkgever een PSA-beleid moet voeren om o.a. discriminatie te voorkomen of te beperken. Dit is verder uitgewerkt in de cao voor het primair onderwijs (PO). In de cao PO staat dat elke school een veiligheidsplan moet hebben.
  • Zorg voor een schoolveiligheidsplan.
    De werkgever moet maatregelen nemen tegen discriminatie. Maak deze maatregelen onderdeel van een breder schoolveiligheidsplan, waarin ook de aanpak van andere ongewenste omgangsvormen opgenomen worden.
  • Voer een RI&E uit en stel een plan van aanpak op.
    Via de risico-inventarisatie en –evaluatie (de Arbomeester) moet beoordeeld worden óf en in welke mate discriminatie (en andere veiligheidsrisico’s) zich voordoen in de school. Vervolgens moeten problemen aangepakt worden door concrete maatregelen in een plan van aanpak.
  • Communiceer naar de medewerkers dat discriminatie niet geaccepteerd wordt, en welke anti-discriminatiemaatregelen er zijn of worden genomen.
  • De Medezeggenschapraad heeft de verplichting om te waken over discriminatie in de school .

Aanbevelingen

  • Formuleer gedragsregels: welk gedrag wordt van wie verwacht.
  • Stel gedragsregels samen met de (Gemeenschappelijke) Medezeggenschapsraad op en spreek elkaar aan op gemaakte afspraken.
    Voorbeelden van gedragsregels zijn:
    • Medewerkers, leerlingen en hun ouders worden gelijkwaardig behandeld.
    • Er wordt geen discriminerende taal gebruikt.
    • De medewerkers, leerlingen en ouders nemen duidelijk afstand van discriminerend gedrag en maken dit ook kenbaar.
  • Maak gedragsregels bekend en neem ze op in de schoolgids en op de website.
  • Maak discriminatie altijd bespreekbaar. 
    Spreek met de medewerkers af dat vormen van discriminatie nooit onbesproken mogen blijven. Reageer altijd op zulke situaties. Hoe eerder een discriminerende, intolerante sfeer tegengegaan wordt, hoe groter de kans dat de omgangsvormen veranderen.
  • Praat met de dader en andere betrokkenen.
  • Wijs een vertrouwenspersoon aan of stel een vertrouwenscommissie in.
  • Registreer klachten en onderzoek ze zorgvuldig.
    Maak een procedure met betrekking tot voorvallen en klachten rond discriminatie en ander grensoverschrijdend gedrag. Onderdelen van zo’n procedure zijn o.a.
    • Waar kan iemand voorvallen of klachten melden (vertrouwenspersoon of vertrouwenscommissie)
    • Beschrijving van het proces nadat de klacht is ingediend
    • Hoe om te gaan met klager en beklaagde
    • Sanctiemogelijkheden
  • Bij ongelijke behandeling: u kunt naar het College voor de Rechten van de Mens (dat was: de Commissie Gelijke behandeling) stappen of de hulp inroepen van het landelijk Expertisecentrum.
  • Maak bekend dat de school over deze klachtenregeling beschikt.
    Een voorbeeld klachtenregeling voor het beroepsonderwijs en de volwasseneneducatie.

Als u slachtoffer bent

  • Praat met de dader. Wees duidelijk en direct in de boodschap richting de dader. Zorg dat het gedrag meteen stopt. Het is niet voor iedereen meteen duidelijk dat het gedrag niet acceptabel is.
  • Praat met anderen. Bespreek wat voorgevallen is met uw leidinggevende, uw collega’s, de directeur, bedrijfsarts of een lid van de medezeggenschapsraad.
  • Ga praten met een vertrouwenspersoon binnen of buiten de school.

    Als praten niet helpt, dien een klacht in bij de school
  • Alle scholen hebben een klachtenregeling waarbij na een klacht een onderzoek wordt ingesteld.
  • Iedereen die zich ongelijk behandeld voelt, kan naar het College voor de Rechten van de Mens stappen. Dit College houdt toezicht op de naleving van de gelijke behandelingswetten. Naar aanleiding van de klacht kan het College een onderzoek instellen en een oordeel geven. Een uitspraak van het College is niet bindend, maar wordt in de meeste gevallen door betrokkenen opgevolgd. Een uitspraak van de rechter is wel bindend.

Graag ontvangen we uw feedback over onze artikelen.
Laat uw mening hier achter.

thumbs up
thumbs down

Wet en regelgeving

Grondwet, Artikel 1

‘Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.’ (Grondwet, Artikel 1)

Arbowet

  • Definitie psychosociale arbeidsbelasting, Artikel 1, lid 3, sub e.
  • De werkgever moet zorgen voor de veiligheid en de gezondheid van de werknemers betreffende alle met de arbeid verbonden aspecten. De werkgever moet een beleid voeren dat is gericht op zo goed mogelijke arbeidsomstandigheden. Binnen dit arbobeleid moet ook aandacht worden besteed aan het voorkomen van discriminatie. Discriminatie is een onderdeel van wat in de Arbowet psychosociale arbeidsbelasting wordt genoemd, Artikel 3.
  • De maatregelen ter voorkoming of beperking van discriminatie zijn gebaseerd op de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) van de school, Artikel 5.

Arbobesluit

  • Maatregelen ter voorkoming of beperking van psychosociale arbeidsbelasting, en dus ook discriminatie, gebeurt via het plan van aanpak en via voorlichting en onderricht, Artikel 2.15.

Wet medezeggenschap op scholen (WMS)

Meer info

Definitie van discriminatie

 Het ongelijk behandelen van mensen op basis van bepaalde kenmerken die in die situatie geen aanvaardbaar motief vormen. Mensen kunnen gediscrimineerd worden vanwege godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, nationaliteit, hetero- of homoseksuele gerichtheid, burgerlijke staat, leeftijd, handicap of chronische ziekte.

Landelijk expertisecentrum Artikel 1

Landelijk expertise centrum Artikel 1 voor voorlichting, training, onderzoek en juridisch advies.

Zet een streep door discriminatie

Voor advies, informatie en klachten over discriminatie kan men ook terecht bij Discriminatie.nl

College voor de Rechten van de Mens

Op de website van het College voor de Rechten van de Mens is informatie te vinden over o.a. het indienen van klachten en eerder gevelde oordelen.

LHBT-beleid

Op de website www.gayandschool.nl vindt u informatie over het opzetten van beleid gericht op het vergroten van de sociale veiligheid voor LHBT-personeelsleden en -leerlingen. 

De wegwijzer ongewenst gedrag op het werk

Ongewenst gedrag kan in elke professionele werkomgeving voorkomen. Met de wegwijzer ongewenst gedrag op het werk pak je pesten, discriminatie en seksuele intimidatie op het werk aan.

Modelklachtenregeling

Voor een model van een klachtenregeling klikt u hier

Praktijkvoorbeelden