Stemklachten bij leraren voorkomen

Meer dan 50% van de leraren heeft tijdens zijn/haar loopbaan stemklachten en 20% moet zich daarvoor helaas ziekmelden.  De oorzaak is geleden is een combinatie van fysieke factoren en omgevingsfactoren, waarbij de belangrijkste oorzaak blijkt te liggen in werkdruk en stress.

Er bestaan twee soorten stemstoornissen: functionele en organische stemstoornissen. De eerste hebben te maken met verkeerd stemgebruik, overbelasting van de stem. De tweede, organische stemstoornis heeft te maken met langdurig verkeerd gebruik of ziekte waardoor de stembanden beschadigd zijn.

Omgevingsfactoren, zoals een droge of juist vochtige lucht of slechte akoestiek zijn zeker van invloed. Dat is de reden dat juist ook van leerkrachten bewegingsonderwijs veel gevraagd wordt.  Recent kwam daar ook het bericht dat juist deze leerkrachten te maken hebben met gehooruitdagingen.  Maar ook startende leerkrachten blijken vaker last te hebben van stemuitdagingen, waardoor aan het einde van de dag ze behoorlijk uitgeput zijn. 

Bovenstaande schetst het belang van goede ruimten. En, geeft ook de noodzaak weer om zelf, daar waar mogelijk preventief, actie te ondernemen. Jouw gezondheid is van het allergrootste belang. 

Tip:  

Herken de signalen:

• heesheid
• kriebel in de keel of veelvuldig schrapen van de keel
• overslaande stem of juist minder hard kunnen spreken
• stress als het gaat om overwicht op de groep
• het kost moeite de hele dag te praten. 

Gelukkig is er veel ondersteuning voorhanden. Al googelend zijn er filmpjes over goed stemgebruik, effectieve instructie zonder stemverheffing. Een logopediste kan tijdig aan de slag om met jou te onderzoeken hoe jouw stem goed te gebruiken, met vermijding van overbelasting. De juiste houding is zeker ook van invloed op jouw stemgebruik. Met het toegenomen gebruik van online gesprekken is dit ook een factor van invloed.  

Algemene tips ter voorkoming van klachten:

• drink voldoende 
• gebruik een alternatieve manier om de klas iets duidelijk te maken (belletje, klappen o.i.d.)
• zorg voor ontspannen lichaamshouding 
• ga met jouw werkgever in gesprek: wat is er mogelijk aan ondersteuning? 

Meer lezen?  Op de Arbocatalogus PO bij het thema Personeel en gezondheid > stemproblemen bij leerkrachten, is meer informatie te lezen.