Arbopreventie in de schijnwerpers | Arbocatalogus PO
Wanneer je je handen vol hebt aan je kerntaken, doe je op andere terreinen in beginsel alleen dat wat noodzakelijk is. De arbopreventie bij onderwijsstichting Kindante is daarvan een mooi voorbeeld. Totdat de stichting dit onderwerp in 2014 uit de schaduw haalde.
‘Er was bij ons een groeiend besef dat we arbopreventie een serieuze plek moesten geven’, vertelt Hans van der Goot, medewerker schooladministratie en bij Kindante verantwoordelijk voor arbopreventie. ‘En niet alleen omdat de wet het zegt. Al die regels maken namelijk dat je als school een veilige plek bent. Zo is een risico-inventarisatie allereerst bedoeld voor personeel maar komt natuurlijk ook de kinderen ten goede. Immers: als wij goed zorgen voor onze medewerkers, kunnen zij goed zorgen voor de kinderen die aan onze scholen zijn toevertrouwd en hen het best mogelijke onderwijs bieden.’
Inzicht en actie
‘We voldeden uiteraard al aan dat wat de wet van ons vraagt op het gebied van arbobeleid’, gaat Van der Goot verder. ‘Maar we hadden niet op elke school een preventiemedewerker aangesteld. En was er wel een aangesteld dan was deze niet altijd daartoe opgeleid. Ook wisten collega’s vaak niet bij wie ze op school moesten aankloppen voor arbopreventie.’ Om een goed beeld te krijgen van de situatie per school vroeg Van der Goot alle scholen om een vragenlijst in te vullen. ‘Ik wilde exact in kaart brengen wat op welke locatie al gebeurde en door wie. De enquête liet zien dat er vooral behoefte was aan het aanstellen van preventiemedewerkers, aan gerichte scholing en aan een serieuze en structurele uitvoering van de verplichte risico-inventarisatie.’ Vóór de zomervakantie van 2014 verzocht Van der Goot alle schooldirecteuren of ze een preventiemedewerker wilden werven en aanstellen. Minimaal één per school of per cluster van scholen. ‘Na de vakantie was dat geregeld.’
Scholing door het Vervangingsfonds/Participatiefonds
De volgende stap in het nieuwe schooljaar (2014 – 2015) was scholing van de benoemde preventiemedewerkers. Voor een gedegen, gerichte opleiding kwam na een offertetraject het Vervangingsfonds, samen met TNO, uit de bus. Herfst 2014 zat Van der Goot met adviseur Ger Smeets en beleidsmedewerker Hans Heesen van het Vervangingsfonds om de tafel om de plannen verder uit te werken. Van der Goot: ‘De cursusinhoud moest voor ons specifiek gericht zijn op gevaren en risico’s in scholen. Geen algemeenheden. Samen hebben we gekeken naar wat de wetgever vraagt en naar wat we zelf belangrijk vinden in zo’n scholing. Het was prettig om daarover met de deskundigen van het Vervangingsfonds te sparren.’
Daad bij het woord
Het overleg resulteerde in een training van één dag voor alle 49 preventiemedewerkers. TNO verzorgde de ins en outs van arbopreventie zoals regelgeving, taken van de preventiemedewerker en de verplichte RI&E (risico-inventarisatie en evaluatie). Ger Smeets en Hans Heesen verzorgden het deel over het gebruik van de ‘arbomeester’, het instrument voor de uitvoering van de RI&E op de scholen. ‘De deelnemers vonden het een prettige cursus. De inhoud was in lijn met waar ze behoefte aan hadden. Ze konden aan de slag’, aldus Van der Goot.
Klaar voor de taak
Begin 2015 zijn alle geselecteerde preventiemedewerkers klaar voor hun taak én weten collega’s wie op hun school het aanspreekpunt is voor arbopreventie. Van der Goot nodigde bovendien, direct na de scholingsdag, tien scholen uit om de RI&E uit te voeren: ‘Alles ligt immers vers in het geheugen, een goed moment dus om ermee aan de slag te gaan.’ In april 2015 valt bij een tweede groep preventiemedewerkers een uitnodiging op de mat. Van der Goot vindt het plezierig dat er zoveel mensen gemobiliseerd zijn voor arbopreventie. ‘Dat koesteren we. We hebben daardoor kunnen doen wat we van plan waren. Elke school of schoolcluster beschikt nu over een opgeleide preventiemedewerker die structureel de wettelijk verplichte preventietaken oppakt plus de RI&E uitvoert.’
Blijvend support
De preventiemedewerkers zijn het aanspreekpunt voor scholen, maar ze hoeven niet alles direct te weten. De afdelingen personeel en facilities van Kindante, de arbodienst en Van der Goot staan voortdurend paraat voor eventuele extra informatie en support bij de uitvoering van de RI&E. ‘Voor ondersteuning kunnen mensen altijd bij mij aankloppen. Met de meeste vragen kunnen de preventiemedewerkers wel uit de voeten. Denk aan vragen over een schoolveiligheidsplan, up-to-date bedrijfshulpverlening, vragen rond veiligheid en gezondheid binnen het schoolgebouw en meer. Maar niet iedereen heeft kennis over bijvoorbeeld beeldschermwerk paraat. Denk aan afstand, tijdsduur, inrichting werkplek, etcetera.
We kunnen hen daarin wegwijs maken.’ Van der Goot vindt het nog te vroeg om te zeggen hoe de RI&E loopt. Wel houdt hij een vinger aan de pols en vraagt zich voortdurend af wat hij nog meer kan doen om de preventiemedewerkers deskundiger te maken. ‘Zo kan ik me voorstellen dat we over een half jaar bij elkaar zitten en beeldschermwerk bij de kop pakken. Als coördinator en procesbewaker wil ik het lijntje ‘levend houden’: collega’s opzoeken, ze laten weten dat ze ondersteuning kunnen krijgen, en waar nodig extra scholing aanbieden. Zo houden we vast waar we op hebben ingezet: dat arbopreventie ertoe doet bij Kindante!’
Stichting Kindante
Stichting Kindante verzorgt onderwijs in de gemeenten Beek, Echt-Susteren, Maasgouw, Schinnen, Sittard-Geleen en Stein. Kindante bestuurt veertig basisscholen, drie scholen voor speciaal basisonderwijs en twee scholen voor speciaal onderwijs/voortgezet speciaal onderwijs. Dit zijn openbare, bijzondere (katholiek en protestants-christelijk) en algemeen bijzondere scholen. Gezamenlijk hebben de Kindante-scholen ruim 9000 leerlingen. Het bestuur en bureau van Kindante werken vanuit Sittard.
Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E)
Basisscholen moeten een deugdelijke RI&E in huis hebben. De RI&E geeft inzicht in de veiligheids- en gezondheidsrisico’s in de organisatie en bevat een plan voor het oplossen van die risico’s. Dit maakt het mogelijk de risico’s voor personeel en organisatie terug te dringen. Met behulp van de Arbomeester is een RI&E eenvoudig en snel gemaakt.
* Deze praktijkervaring maakt geen onderdeel uit van de Arbocatalogus PO. De Redactieraad van de Arbocatalogus PO, de PO-raad en de bonden zijn niet verantwoordelijk voor de kwaliteit van de gepresenteerde praktijkervaring. Lees voor meer informatie de disclaimer.
Heeft u ook een ervaring die u wilt delen?
Vertel het ons!